جامعه و پژوهش

معرفی کتاب

عنوان کتاب: سه تار

نویسنده: جلال آل احمد

سال نشر: 1384

انتشارات: جامه دران ؛ تهران

این اولین کتابی بود که از جلال خواندم! راست ش سال ها بود که قصد داشتم کتاب های جلال را بخوانم؛ یعنی از همان زمانی که داستان «مدیر مدرسه» را در کتاب ادبیات دوم دبیرستان- اگر اشتباه نکنم- خوانده بودم و کیف کرده بودم، این تصمیم را گرفتم؛ اما هر بار به بهانه ای می گذاشتم برای بعد؛ و حالا بعد از نُه سال این تصمیم عملی شد! 

خوب است این را بگویم که خواندن نثر لذتی به من می دهد که شعر هیچ گاه نمی تواند این لذت را برایم به ارمغان بیاورد. و تازه نه هر نثری؛ خیلی داستان ها و کتاب ها به دلم نمی نشیند و تاب نمی آورم و بی خیال شان می شوم. تا قبل از چشیدن طعم جلال، خوشمزه ترین طعم را برایم امیرخانی داشت. قلمش با ذائقه ام کاملا سازگار است و این باعث می شود کتاب هایش را نخوانم؛ بلکه بخورمشان! اما حالا که جلال خوانده ام، می بینم این هم دست کم به اندازه امیرخانی لذت بخش است؛ اگر شیرین تر نباشد!

اما آن کیمیایی که اگر در نثر باشد آن را دل نشین می کند چیست؟ 

اگر از من بپرسید، پاسخ خواهم داد دردی است که نویسنده دارد و آن را در لابه لای کلمات و صفحات داستانش برای تو به یادگار گذاشته است. اصلا هم این درد است که انگیزه ی اصلی نویسنده برای نگارش داستان ش بوده است و هم اوست که مایه ی اصلی قصه را شکل می دهد. درد ها هم با هم فرق دارند. می توانند نخبگانی و بورژوایی باشند و می توانند هم از جنس مردم بدبخت و بیچاره ی کف کوچه و بازار باشند. دردی که در نوشته های جلال - و لا اقل در کتاب «سه تار» ش- موج می زند، از نوع دوم است. در کتاب «سه تار» بیش از همه این درد را در داستان «وداع» دیدم. دردی از جنس محرومین و مستضعفین و فراموش شده گان همیشه ی جامعه. بخاطر وجود این درد در قلم جلال و در وجود جلال بود که من کتاب «سه تار» را جَلدی تمام کردم.